۰۸:۰۱ - ۱۳۹۳/۰۵/۲۷

گزارشی از دیدار وزیرکار با کارگران معدن سنگ‌آهن

نگرانی‌های کارگران از زمانی آغاز شد که قرار شد 28/5درصد دیگر سهام این شرکت هم به بخش خصوصی واگذار شود. خبر خصوصی‌سازی شرکت سنگ‌آهن مرکزی، کارگران مشغول در این معدن را که تعداد آنها به پنج‌هزارنفر می‌رسید نگران کرده بود که در جریان واگذاری سهام معدن به بخش خصوصی، تعدیل نیرو آغاز شود و تعداد زیادی از این کارگران بیکار شوند. اعتصاب گسترده کارگری روز27اردیبهشت آغاز و معدن تعطیل شد.

kargarمبارزه (رسانه تحلیلی خبری دانشجویان خط امام): ساعت نزدیک ۱۱شب است. اینجا معدن سنگ‌آهن بافق است. همان که روزهاست اخبار اعتصاب ۳۸روزه کارکنان آن روی خروجی همه خبرگزاری‌ها نشسته بود. اعتصابی هشت‌هزارنفره که بزرگ‌ترین اعتصاب کارگری بعد از انقلاب عنوان گرفته است. این اعتصاب در پی تصمیمی مبنی‌بر واگذاری ۲۸درصد سهام این شرکت به بخش خصوصی آغاز شد. ۲۰روز بعد از اتمام اعتصاب و تحقق خواسته کارگران، روز چهارشنبه و پنجشنبه هفته گذشته وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی به معدن سنگ‌آهن بافق رفت تا بار دیگر بر وعده‌هایی که به کارگران داده بود تاکید کند و کارگران دلواپس را مطمئن کند که نه‌تنها هیچ تعدیل نیرویی انجام نخواهد شد، بلکه تا پایان سال هزارو۵۰۰شغل جدید هم در بافق ایجاد خواهد شد.
بافقی‌ها روی معدن تعصبی خاص دارند
بافق شهری در ۱۲۰کیلومتری یزد بزرگ‌ترین معدن سنگ‌آهن را دارد. معدنی بسیار غنی که سال‌هاست اقتصاد و معیشت و حیات مردم بافق به آن وابسته است. حدود پنج‌هزارنفر از جمعیت ۴۱هزارنفری شهرستان بافق در معدن کار می‌کنند. اشتغال یک‌هشتم جمعیت بافق در معدن سنگ‌آهن اهمیت وجود معدن و کار در آن را به خوبی نشان می‌دهد. به قول یکی از ساکنان بافق، مردم روی معدن تعصبی خاص دارند. فرقی هم ندارد که کارگر معدن باشند و از آن ارتزاق کنند یا نه. مهم این است که چراغ معدن روشن باشد و بافقی‌ها در آن مشغول به کار شوند. برای همین است که هر خبری از معدن برای مردم اهمیتی خاص دارد. اما اگر خبر مصوبه دولت مبنی‌بر خصوصی‌سازی معدن باشد و بیم آن برود که با خصوصی‌سازی، بخش زیادی از کارگران بیکار شوند، موضوع از توجه به خبر فراتر می‌رود و به یک اعتصاب بزرگ تبدیل می‌شود تا ۳۸روز تمام، همه مردم زندگی خود را تعطیل کنند و زیر آفتاب داغ کویر در دمای بالای ۴۵درجه بست بنشینند. حضور در این تحصن تنها به کارگران معدن ختم نشد، هم زنان کارگرها در اعتصاب شرکت کردند و هم مردم دیگری که در بافق بودند. یکی از کارگران می‌گوید: «بافق بعد از شهداد داغ‌ترین شهر ایران است، آن هم در گرمای داغ مرداد. اما معدن مهم‌تر بود. ما یک خواسته مشخص داشتیم. این معدن در بافق است و اشتغال در آن سهم ماست. خیلی از این کارگرها می‌دانند که حتما بیمار خواهند شد چون تشعشعات معدن بیماری‌زاست. آمار سقط جنین و نازایی در اینجا زیاد است. ما پذیرفته‌ایم. قرار نیست تنها دود و تشعشعات آن نصیب بچه‌های ما شود. باید نانی از معدن هم سر سفره ما بیاید.» برای همین است که می‌گوید: «من سال‌هاست در معدن کار می‌کنم و تنها خواسته‌ام این است که بعد از من پسرم هم کارگر معدن باشد.»
داستان تحصن از کجا آغاز شد
در دولت قبل قرار بود که حدود ۷۱/۵درصد سهام معدن سنگ‌آهن بافق بابت رد دیون به صندوق بازنشستگی فولاد واگذار شود اقدامات لازم انجام و سرانجام در اسفند۹۲ این واگذاری انجام شد. اما نگرانی‌های کارگران از زمانی آغاز شد که قرار شد ۲۸/۵درصد دیگر سهام این شرکت هم به بخش خصوصی واگذار شود. خبر خصوصی‌سازی شرکت سنگ‌آهن مرکزی، کارگران مشغول در این معدن را که تعداد آنها به پنج‌هزارنفر می‌رسید نگران کرده بود که در جریان واگذاری سهام معدن به بخش خصوصی، تعدیل نیرو آغاز شود و تعداد زیادی از این کارگران بیکار شوند. اعتصاب گسترده کارگری روز۲۷اردیبهشت آغاز و معدن تعطیل شد. سایت‌های خبری هر کدام تخمینی متفاوت از تعداد اعتصاب‌کنندگان داشتند. اما آنطور که یکی از کارگران به خبرنگار «شرق» گفت: «همه پنج‌هزار کارگر فعال در این معدن در اعتصاب حضور داشتند و کم‌کم خانواده‌های‌شان هم به اعتصاب پیوستند و تعداد افراد به هشت‌هزارنفر رسید. ۳۸روز، جمع پنج‌هزارنفره کارگران به همراه حدود سه‌هزارنفر از اعضای خانواده‌هایشان صبح تا شب و شب تا صبح در معدن جمع شدند تا مبادا با خصوصی‌سازی یکی از مهم‌ترین مراکز ایجاد اشتغال خود را از دست دهند.»
وزیر کار به داستان خاتمه داد
ادامه اعتصابات، پای دولت را به این داستان باز کرد. وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی، وزیر اقتصاد و معاون‌اول رییس‌جمهور نامه‌نگاری‌هایی را جهت توقف واگذاری معدن به بخش خصوصی انجام دادند‌. در این میان، علی ربیعی جلسات متعددی را با مسوولان شهرستان بافق و استان یزد و نمایندگان کارگری تشکیل داد و در آن خواسته‌های مردم را شنید. خواسته‌های کارگران در ۱۶بند تنظیم شده بود و یکی از مهم‌ترین آنها، ابطال مجوز واگذاری خصوصی‌سازی بود. وزیر تعاون کار و رفاه اجتماعی همزمان با پذیرش این ۱۶ماده، مهر ابطال مصوبه واگذاری سهام به بخش خصوصی را در پرونده درج کرد. خصوصی‌سازی موقتا متوقف شد تا در فرصتی کافی در مورد سهام ۲۸/۵درصدی این کارخانه تصمیم‌گیری شود. معدن مجددا آغاز به کار کرد و کارگران به کار بازگشتند. فعالان کارگری، اعتصاب کارگران معدن سنگ‌آهن بافق را بزرگ‌ترین اعتصاب کاری در دوران بعد از انقلاب عنوان کرده‌اند؛ اعتصابی که باعث شد فعالیت معدن متوقف و خسارت صدمیلیاردتومانی به معدن وارد شود.
واگذاری ۵درصد سهام کارخانه به کارگران
«مصوبه هیات دولت مبنی بر لغو واگذاری ۲۸/۵درصد از سهام معدن سنگ‌آهن مرکزی بافق به بخش خصوصی» سبب شده کارگران مجددا به کار بازگردند. با وجود بازگشت به کار کارگران و از سرگیری مجدد کار معدن، وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی چهارشنبه‌شب در بین کارگران حاضر شده و باردیگر بر قولی که داده تاکید کرد. وی در مورد وضعیت اشتغال در معدن سنگ‌آهن بافق گفت: «مصوبه واگذاری سهام به بخش خصوصی فعلا متوقف شده است. ما تعهد داده‌ایم هیچ کارگری از کار بیکار نشود و تا زمانی که من در وزارت کار هستم هیچ تعدیل نیرویی انجام نخواهد شد.» اما آنطور که ربیعی تاکید کرده است روند واگذاری فعلا متوقف شده اما ممکن است مجددا این روند واگذاری از سر گرفته شود. از طرف دیگر قرار شده پنج‌درصد از سهام کارخانه سنگ‌آهن در قالب سهام ترجیحی به کارگران واگذار شود. به گفته ربیعی «اکنون اقدامات لازم برای انجام کارهای اداری این طرح در جریان است و به‌زودی واگذاری سهام هم انجام خواهد شد.» البته واگذاری سهام کارخانه به خود کارگران یکی از خواست‌هایی بود که کارگران داشتند. یکی از کارگران معدن در گفت‌وگو با «شرق» گفت: «چرا سهام باقیمانده را به خود کارگران واگذار نمی‌کنند؟ ما حدود پنج‌هزار کارگر هستیم که می‌توانیم هرکدام بخشی از سهام را خریداری کنیم و خودمان مالک این بخش از سهام باشیم.» اکنون اما خبرها حاکی از واگذاری پنج‌درصدی سهام معدن به کارگران است اما نه در قالب درخواست آنها. بلکه این موضوعی است که قانون مطرح می‌کند. به موجب قانون در روند خصوصی‌سازی باید پنج‌درصد از سهام به کارگران واگذار شود. این پنج‌درصد هم نیمی از سهام ۷۱/۵درصدی صندوق فولاد پرداخت می‌شود و نیمی از سهم ۲۸/۵درصدی که هنوز تعیین‌تکلیف نشده است. اما به‌نظر می‌رسد کم‌کم تعیین‌تکلیف و به بخش خصوصی واگذار شود! اما کارگران به وعده وزیر و ابطال واگذاری به بخش خصوصی دل بسته‌اند. انبار مواد جایی است که سنگ‌های‌آهن آنجا برای بارزدن و خروج از کارخانه جمع می‌شود. هوا به‌شدت گرفته، گرم و بسیار‌ آلوده است. از یکی از کارگران در مورد اعتصاب می‌پرسم. گویا تمایل چندانی به صحبت ندارد. مکث می‌کند و نمی‌خواهد جواب دهد. می‌گوید: «آن موضوع که تمام شده. وزیر وعده داده خصوصی‌سازی متوقف نشود. فکر کنم دیگر مشکلی نیست.»
ایجاد ۱۵۰۰شغل در سال ۹۳ در بافق
یکی دیگر از خواسته‌های ۱۶‌بندی کارگران ضرورت توجه به طرح‌های توسعه و ایجاد اشتغال در شهرستان بافق بود. بافق شهری معدنی است که معدن بر اقتصاد آن سایه‌ای سنگین انداخته است. همه‌چیز وابسته به معدن است و همه چشم امید به کار در معدن دوخته‌اند. شاید همین یکی از مهم‌ترین عللی باشد که مانع توسعه شهر شده است. وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی اما وعده‌ای جدید به مردم بافق داد؛ آن هم ایجاد هزارو۵۰۰شغل جدید در سال۹۳ از محل اجرای طرح‌های توسعه‌ای در بافق که مدتی است در جریان است. ربیعی علاوه‌بر ایجاد اشتغال از محل طرح‌های توسعه‌ای، بار دیگر بر طرح تاسیس کارخانه یک‌میلیون‌تنی فولاد در کنار معدن سنگ‌آهن تاکید کرد و گفت: بررسی‌ها و برنامه‌ریزی‌های لازم برای تاسیس این مجتمع از قبل آغاز شده و قرار است صندوق بازنشستگی فولاد از این طرح حمایت کند. ربیعی تاکید کرد: بررسی شود تا در صورت امکان ظرفیت یک‌میلیون‌تنی کارخانه فولاد افزایش یابد. اگرچه اتخاذ چنین تصمیمی می‌تواند به ایجاد اشتغال در شهرستان بافق کمک کند، اما باید دید اجرای چنین‌طرحی تا کجا اقتصادی است؟
منبع: شرق
 :::::

دیدگاه تازه‌ای بنویسید:

*

+ 71 = 81