آتش توپخانه مخالفان سرد شد
قاسم جعفری، سخنگوی کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس که پای ثابت مخالفت با گزینههای دولت بود به خبرگزاری فارس گفته که «فضای اولیه نسبت به گزینه پیشنهادی برای وزارت علوم خوب بود و واکنش نمایندگان نسبت به گزینه معرفیشده جدید در مقایسه با گزینههای قبل واکنش مثبتتری بود.
مبارزه(رسانه تحلیلی خبری دانشجویان خط امام):
صلوات نمایندگان بعد از معرفی گزینه جدید وزارت علوم؛ نشانه مثبتی برای اعتماد مجلسیها به محمد فرهادی است. رای اعتمادی که البته برخی برای آن پیامهای منفی هم فرستادند، اصلیترینش رونمایی از نامهیی است که فرهادی در سال ٨٨ امضا کرده بود. اما همین پیامهای منفی هم خودشان نشانههای مثبتی دارند؛ نه آنقدرها جدی هستند و نه گستردگی دفعات قبل را دارند. نامه معرفی فرهادی به مجلس در حالی قرائت شد که دیگر خبری از هجوم پیامکهای تخریبی به تلفن همراه نمایندگان نبود، از «دو، دو» کردن آنها هم همینطور. به جایش عدد «چهار» را فریاد زدند، نماد موافقت در بهارستان. پنجمین گزینه روحانی کمتر جای مخالفت برای منتقدان دولت باقی گذاشته است. کمتر کسی فکرش را میکرد که دیروز در بهارستان نامه معرفی یک گزینه دیگر برای وزارت علوم گشوده شود. همه در انتظار گرفتن حکم حکومتی برای تعیین تکلیف سرپرستی وزارت علوم بعد از پایان دوره سه ماهه محمدعلی نجفی بودند. روحانی اما بهارستان را در آخرین روزهای سرپرستی نجفی در برابر یک گزینه جدید قرار داد تا تلاشها برای باز کردن قفل بسته وزارت علوم تا آخرین لحظات از نفس نیفتد. درباره وضعیت محمد فرهادی در نخستین ساعات بعد از معرفی میتوان به قاطعیت گفت که اوضاع او خوب است، حداقل خیلی بهتر از اوضاع نیلی و دانش آشتیانی. اما هیچ چیز هنوز قطعی نیست. اما و اگرها هر چند دیر اما بالاخره با چند ساعت تاخیر آغاز شد. مخالفان همیشگی با لحنی مثبت وارد گود اظهارنظر شدند و البته سعی کردند درهای تردید را برای یک «نه» احتمالی دیگر باز بگذارند. کاملترین نمونه این دست موضعگیریها سخنان الیاس نادران است که با بیان اینکه مجلس نگرانیهایی نسبت به ورود تندروهای اصلاحطلب به وزارت علوم دارد، گفته: «فرهادی سابقه مدیریتی مطلوبی دارد و باید موضعش در قبال فتنه را مشخص کند. » همین دو جمله هم نشان از بهتر شدن وضعیت فرهادی نسبت به دو گزینه پیشنهادی قبلی دارد و هم اصرار مخالفان دولت بر همان بهانههای تکراری. نادران در جمع خبرنگاران اضافه کرده که «این گزینه از لحاظ ظرفیتهای مدیریتی ایرادی ندارد و در سطح قابل قبولی فعالیتهای اجرایی داشته است اما در فتنه ٨٨ نامههایی را امضا کردهاند که حتما در این زمینه نیاز به توضیح وجود دارد. »
او گفته «وزیر پیشنهادی علوم باید به این موضوع اشاره کند که موضعش نسبت به آن روزها چیست؛ مجلس نگرانیهایی نسبت به ورود تندروهای اصلاحطلب به وزارت علوم دارد، همان حلقههای پشت پردهیی که این وزارتخانه را مدیریت میکردند و حتی حاضر شدند آقای فرجیدانا را قربانی کنند تا این حلقهها حفظ شوند، ایشان نسبت به این حلقههای تندرو اصلاحطلب باید تکلیف خود را روشن کند. » تنها ساعتی بعد از سخنان الیاس نادران، خبرگزاری دانشجو متن نامه مد نظر این نماینده منتقد دولت را روی خروجی خود منتشر کرد و فرهادی را به اتفاقات سال ٨٨ ربط داد. ارتباطی که اصرار برخی نمایندگان بر آن تا حالا باعث شده که چهار گزینه دولت از مجلس برای وزارت علوم دست خالی برگردند. مهمتر از سخنان نادران درباره معرفی فرهادی به مجلس، اظهارات دیشب غلامعلی حدادعادل است. جایی که او گفته «پاسخ دادن درباره نگرش کنونی نمایندگان مجلس به محمد فرهادی وزیر پیشنهادی زود است، اما شاهد بودیم که امروز در زمان اعلام وصول نامه معر فی، نمایندگان دیگر واژه «دو دو» نگفتند.» مقایسه این سخنان با موضعگیریهای قاطع حدادعادل در مخالفت با گزینههای قبلی رییسجمهوری برای وزارت علوم میتواند نشانگر این باشد که هنوز طیفهای منتقد دولت امیدهایی برای پیمودن مسیر سه ماه اخیر را دارند. علیالخصوص اینکه حدادعادل درباره احتمال رایآوری فرهادی گفته که «قطعا من قدرت غیبگویی بعضی از نمایندگان را ندارم، از اینرو باید در این رابطه صبر کنیم.» در همین حال و در شرایطی که دیروز موافقت اکثریت نمایندگان با گزینه دولت مشهود بود و خیلیها او را پیشاپیش وزیر علوم بعدی میدانستند، رییس فراکسیون اصولگرایان مجلس برای رسیدن به یک جمعبندی مثبت با او تنها به یک ابراز «امیدواری» بسنده کرده است. این در حالی است که حتی امیر حسین قاضیزاده، سخنگوی جبهه پایداری هم اذعان کرده «به نظر من در روند بررسی صلاحیت وزیر پیشنهادی در هفته آینده مشکلی وجود ندارد.» حتی پیشبینی روحالله حسینیان هم این است که «به احتمال زیاد وزیر پیشنهادی رای میآورد.»
امیدواری مخالفان برای گزینه پنجم
نادران «کسب رای خوب» از بهارستان توسط محمد فرهادی را منوط به «موضع وزیر پیشنهادی علوم در قبال فتنه و نحوه اداره این وزارتخانه» کرده و گفته: «امیدواریم وزیر پیشنهادی علوم، تحقیقات و فناوری در صورت کسب رأی اعتماد نمایندگان مجلس طوری رفتار کند که تجربه آقای فرجیدانا در قبال ایشان تکرار نشود. » امیدواری این نماینده منتقد دولت پیام واضحی هم دارد که روی دیگر سخن اوست. پیامی مبنی بر اینکه طیف همسو با نادران حتی در صورت رای آوردن محمد فرهادی هم از موضعگیری و اقدامات خود در قبال وزارت علوم کوتاه نخواهند آمد. با این حال قاسم جعفری، سخنگوی کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس که پای ثابت مخالفت با گزینههای دولت بود به خبرگزاری فارس گفته که «فضای اولیه نسبت به گزینه پیشنهادی برای وزارت علوم خوب بود و واکنش نمایندگان نسبت به گزینه معرفیشده جدید در مقایسه با گزینههای قبل واکنش مثبتتری بود. « وی تاکید کرده «نمایندگان وظیفه دارند از روشهای علمی و منطقی در حوزههای شخصیتی، سوابق علمی و اجتماعی و توانمندیها بررسیهای لازم را برای وزیر پیشنهادی علوم، انجام دهیم. » وظیفهیی که حتی خود قاسم جعفری هم در نطقهای مخالفتش در جلسات استیضاح فرجیدانا و بررسی صلاحیت دانش آشتیانی اصلا آن را مد نظر نداشت و مدام از مسائل سیاسی برای مخالفتش بهانه آورد. شاید همین رویکرد نشانی از این باشد که منتقدان دولت برابر گزینه جدید مثل قبل فضایی مناسب برای مانور دادن روی مسائل سیاسی در اختیار ندارند؛ فضایی که اظهارنظر الیاس نادران نشان میدهد که رقبای سیاسی دولت با وجود واکنش به مرتب مثبتتر خود، همچنان مترصد به دست آوردن آن هم هستند و چندان هم بیعلاقه نیستند که آن را به دست بیاورند.
بازگشت فراکسیون رهروان به موضع واحد
نکته اساسی در میان معدود اظهارنظرهای دیروز درباره معرفی فرهادی این بود که فراکسیون رهروان نسبت به این گزینه جدید موضعی مثبت گرفته است. با این وضعیت امکان دارد اینبار رهروانیها بتوانند بر سر وزیر پیشنهادی به توافق برسند و با موضع حمایت از او وارد جلسه بررسی صلاحیتش شوند. چه آنکه صفر نعیمی، سخنگوی این فراکسیون هم به خبرگزاری فارس گفته که «بعید میدانم موضع فراکسیون رهروان درباره فرهادی منفی باشد. » بهروز نعمتی، سخنگوی هیات رییسه نیز به خبرگزاری ایسنا گفته که «خوشبختانه با توجه به جو مساعد مجلس و عملکرد مثبت دکتر فرهادی در مقاطع مختلف مسوولیت، به نظر میرسد برای رای اعتماد گرفتن از نمایندگان راه سختی را در پیش نداشته باشد. » او ادامه داده «دکتر فرهادی کسی نیست که از معاونین مشکلدار استفاده کند و در دورههای مسوولیت خود چه در وزارت و چه در هلال احمر عملکرد مثبت و قابل دفاعی داشته است. این سوابق به ایشان کمک میکند، ضمن اینکه در جلسات آینده رهروان نیز اعضای این فراکسیون در مورد ایشان نظرات خود را اعلام میکنند و فکر میکنم حمایت خوبی از ایشان صورت گیرد.» اما مهمتر از اینها موضع طیف منتقد دولت در فراکسیون رهروان است که امکان رایآوری فرهادی را در جلسهیی که روز چهارشنبه هفته آینده برگزار خواهد شد، افزایش داده است. از جمله موسی غضنفرآبادی که از مخالفان اصلی فرجیدانا، نیلی احمدیآبادی و نهایتا دانشآشتیانی در ماههای اخیر بود. او حالا درباره گزینه جدید به خبرگزاری ایرنا اینگونه گفته است: «سوابقی که از دکتر فرهادی وجود دارد فکر میکنم آدم آرامی است و اگر حاشیهیی نباشد مشکلی برای رای آوردن نخواهند داشت. هر چند سن دکتر فرهادی بالا رفته و انتظار میرفت فرد جوانتری در این سمت قرار گیرد اما در مجموع نظر مجلس مثبت است و فکر میکنم مسائلی که درباره معرفی وزیر علوم به وجود آمده، با انتخاب ایشان تمام شود. » این سخنان را کسی به زبان آورده که در جلسه استیضاح فرجی دانا و جلسه بررسی صلاحیت نیلی احمدآبادی به عنوان مخالف وزیر و گزینه دولت نطق کرده بود و از طراحان اصلی استیضاح فرجیدانا به شمار میرفت. موسی غضنفرآبادی از چهرههای محوری همان جمعی است که فراکسیون رهروان را بر سر وزارت علوم دچار شکاف کردند و همین شکاف مانع موضعگیری این فراکسیون در سه ماه گذشته شد. با سخنان دیروز غضنفرآبادی به نظر میرسد که باید منتظر حمایت فراکسیون رهروان از پنجمین گزینه روحانی بود.
فراکسیون اصولگرایان در فکر شاخصهای علمی
اما در فراکسیون اصولگرایان هم اوضاع فرهادی تنها ساعاتی پس از معرفی به مجلس چندان بد نیست. هر چند چهرههای محوری این مجموعه پارلمانی منتقد دولت هنوز در این رابطه لب به سخن نگشودهاند اما در این میان صدای موافقت برخی دیگر از اعضای بدنه این فراکسیون میتواند خیال دولت را برای چهارشنبه هفته آینده قدری راحت کند. از جمله سخنان ابراهیم کارخانهیی که درباره وضعیت فرهادی گفته «فضای مناسبی در مجلس نسبت به ایشان (فرهادی) وجود دارد و حتما رای میآورد. » وی در گفتوگو با ایرنا میافزاید که انتظار مجلس این است که توسعه علم و فناوری را آقای فرهادی در دستور کار قرار دهد و از مدیرانی استفاده کند که دغدغه آنان علم و فناوری و نه مسائل سیاسی و جناحی باشد. این نماینده طوری سخن گفته که گویا گزینه دولت همین الان رای آورده و سکان هدایت وزارت علوم را در دست گرفته؛ کارخانهیی تاکید دارد «فرهادی باید بتواند به جایگاه و رشد علمی کشور که ١٣ برابر میانگین جهانی است شتاب بیشتری بدهد و شاهد باشیم دانشگاه نیروی محرک توسعه ایران اسلامی شود. » این نخستین بار است که منتقدان دولت در برابر گزینههای وزارت علوم از مسائل فنی دانشگاه به جای مسائل سیاسی سخن میگویند و بحث «کارآیی» و «مدیریت» را پیش میکشند. هم سخنان قاسم جعفری و هم ابراهیم کارخانهیی بدون اشاره به اتفاقات سال ٨٨ بیان شده است و اهمیت آن در آن است که همین نمایندگان در ماههای اخیر به جز قرار گرفتن در محور مخالفت با وزرای پیشنهادی علوم از پایههای اصلی مخالفت با دولت در صحنههایی چون برگزاری همایشهای «دلواپسان» بودهاند.
شرط و شروط مخالفان در موضع موافق
با همه این اظهاراتی که مثبت به نظر میرسند، نگرانی درباره وضعیت فرهادی باز هم به همان شرط و شروطی برمیگردد که در سخنان الیاس نادران نهفته بود. اینکه آیا طیف منتقدان میتوانند بر روی این شروط به توافق برسند یا نه؟ پیشتر جبهه منتقدان دولت یکپارچهتر به نظر میرسید و حرفهای آنها درباره گزینهها یکدست بود. حالا اما این تنها الیاس نادران است که به این موارد اشاره میکند و سخنان چهرههایی چون کارخانهیی و غضنفرآبادی نشان میدهد که آن همگرایی و نظر واحد حتی درباره این شروط نه چندان جدی هم وجود ندارد. همگرایی که بدون شک در روزهای آینده برای آن تلاش خواهد شد ولی این در شرایطی است که حالا دولتیها با معرفی پیشبینی نشده محمد فرهادی چند قدمی از منتقدان جلو افتادهاند و ابتکار عمل را به دست گرفتهاند.
شاید از همین رو است که اکنون برخی مخالفان دولت به روزهای بعد از وزارت فرهادی میاندیشند و برای آن ایام هشدار میدهند، از جمله روحالله حسینیان که گفته است: «وزیر پیشنهادی باید مراقب باشد افرادی را که حساسیت مجلس را تحت تاثیر قرار میدهند و در فتنه نقش داشتند ازخود دور کند و این موضوع به نوعی اخطار و اتمام حجت است، زیرا علاقهمند نیستیم که باز جریان آقای فرجی دانا در مجلس پیش آید.» یا الیاس نادران که ابراز امیدواری کرده بود، تجربه فرجیدانا در مورد فرهادی تکرار نشود.
منبع:احسان بداغی/اعتماد
::::