هیجانی کردن فضای اقتصاد زیانآور است
متاسفانه طی سالیان اخیر تلاش شده تا بازار سرمایه به بازار مالی تقلیل پیدا کند. تاثیر لغو تحریمها در بازار بورس میتواند به شرکتهای با ثبات و نخبه یاری برساند که صادرات خود را افزایش دهند چرا که دیگر دست آنها برای مراوده با کشورهای مختلف باز خواهد بود.
مبارزه(رسانه تحلیلی خبری دانشجویان خط امام):
بهطور طبیعی بعد از تفاهم سیاسی ایران و کشورهای ١+۵ مردم نسبت به آینده کشور و وضعیت معیشتی خود احساس خوشبینی کردند. این خوشبینی بر این اساس استوار است که با حل شدن مناقشه هستهای ایران و کشورهای دیگر، پولهای بلوکه شده ایران آزاد خواهد شد و این پولها به عنوان ارز وارد اقتصاد ایران میشود. از سوی دیگر هم با لغو شدن تحریمهای نفتی با افزایش صادرات نفت و متعاقب آن افزایش ارزآوری در اقتصاد مواجه خواهیم شد. اما این مسائل به تنهایی نمیتوانند مشکلات عمده اقتصاد ایران را حل کنند. در گذشته و در شرایطی که ایران زیر فشار دولتهای غربی قرار گرفت بسیاری از مردم به خرید دلار و انباشت آن روی آوردند. این روند باعث شد تا دلار که پول و وسیله مبادله است تبدیل به وسیله ذخیره ارزش شود. این اتفاق البته تاثیرات بسیار مخربی بر اقتصاد داشت و در مراحلی باعث دامن زدن به رکود شد. این سیکل معیوب در حال عقبنشینی است. یعنی در صورت توافق نهایی بین ایران و ١+۵ کمتر کسی از دلار به عنوان وسیله ذخیره ارزش استفاده میکند و دلار به جایگاه اصلی خود در اقتصاد باز میگردد. این اتفاق یکی از مهمترین اتفاقاتی است که میتواند به تغییر کیفی اوضاع اقتصادی ایران بینجامد و تحرک را به اقتصاد باز گرداند. اما این اتفاق در صورتی رخ میدهد که با برنامهریزی کلان بتوان آن را به درستی مدیریت کرد. متاسفانه از آغاز روی کار آمدن دولت، برخی انتظارات مردم از مذاکرات را بسیار بالا بردند و طوری وانمود میکردند که گویا با لغو تحریمها تمام مشکلات اقتصاد ایران حل خواهد شد. این صحبتها باعث شد که ذهنیت مردم به این سمت برود که از روز ١۵ فروردین و آغاز به کار رسمی کشور، با کاهش چشمگیر قیمت دلار و طلا روبهرو خواهیم شد که این اتفاق نیفتاد. البته بسیار واضح است که در ٢۴ ساعت معجزهای رخ نمیدهد و این عمل همین امروز و در عمل مشخص شد. قیمت طلا، سکه و ارز در روز ١۵فروردین کاهش چشمگیری نداشت و نباید هم جز این میشد. در واقع باید برای مشاهده نتایج مذاکرات صبر کرد و منتظر ماند تا روند تحولات را بررسی کرد.
همچنین نباید فراموش کرد که هنوز توافقی بین کشورهای درگیر در پرونده هستهای صورت نگرفته و تنها یک تفاهمنامه به دست آمده است. پس باید تا تیرماه منتظر ماند و دید که این روند آشتی جویی تا کجا پیش میرود. یعنی تا الان تنها توافقی ضمنی انجام شده و مسائل اجرایی آن مسکوت باقی مانده است. نحوه اجرایی کردن این برنامه خود نیز میتواند تاثیرات شگرفی بر اقتصاد ما بگذارد. در صورتی که توافقی هم شکل بگیرد، مساله دیگری که بسیار اهمیت دارد این است که حتی در صورت توافق جامع، باید منتظر ماند و برنامهریزی دولت برای اقتصاد را بررسی کرد، زیرا این دولت است که میتواند منابع آزاد شده اقتصادی را در جای مناسب خود هزینه کند و در صورتی که این اتفاق بیفتد، میتوان به آینده اقتصاد خوشبین بود. در واقع این مساله یکی از شرایط اصلی خروج از وضعیت کنونی است. در بازار سرمایه نیز رابطه مستقیمی بین ریسک و درآمد وجود دارد. به همین منظور در صورتیکه نظارتها و اخلال از این بازار رخت بر بندد آینده آن روشنتر خواهد بود. متاسفانه طی سالیان اخیر تلاش شده تا بازار سرمایه به بازار مالی تقلیل پیدا کند. تاثیر لغو تحریمها در بازار بورس میتواند به شرکتهای با ثبات و نخبه یاری برساند که صادرات خود را افزایش دهند چرا که دیگر دست آنها برای مراوده با کشورهای مختلف باز خواهد بود. از طرف دیگر شرکتهای خواهان توسعه هم میتوانند با قیمتی ارزانتر و شرایط تسهیل شده به وارد کردن نیازهای خود از کشورهای دیگر اقدام کنند. همچنین دامن زدن به انتظارات مردم در شرایط فعلی به هیچوجه کاری منطقی به حساب نمیآید.
هیجانی کردن فضای اقتصاد ایران در شرایط فعلی بهشدت زیانآور است. برای همین منظور بهتر است که وزیر اقتصاد و رییس کل بانک مرکزی محافظهکاری را کنار بگذارند و برای مردم بهطور شفاف توضیح دهند که روند تحولات به کدام سمت میرود و برنامهریزی اقتصادی دولت برای آینده چه مسیری را میپیماید. در مجموع اجرای تفاهم میتواند شرایط خوبی را برای تولید فراهم کند و آثار آن در آینده نمایان خواهد شد اما این آینده امروز و فردا نیست. این آینده در حداقلیترین زمان ممکن یکسال طول خواهد کشید. پرواضح است که تاثیرات پایدار یک اتفاق در کوتاهمدت مشخص نمیشود و بازتاب عمل در آینده مشخص میشود. به همین خاطر حتی اگر برنامهریزی مدون و صحیحی برای اقتصاد باشد باید زمان بیشتری داد تا تاثیرات بهطور کامل هویدا شود.
منبع: سیداحمد میرمطهری/اعتماد
::::