۰۹:۰۲ - ۱۳۹۲/۰۲/۲۶ معرفی کتاب:

نظارت استصوابی

جامع ترین منبع درباره موضوع قانون انتخابات، نظارت استصوابی و شورای نگهبان؛ کتاب «نظارت استصوابی» است که به اهتمام روابط عمومی دفتر تحکیم وحدت در سال 1378 منتشر شده است.

نظارت استصوابی«مبارزه» (رسانه تحلیلی خبری دانشجویان خط امام): سوابق جنبش دانشجویی و در رأس آن «دفتر تحکیم وحدت» در دفاع از حق حاکمیت ملی و جمهوریت نظام نشان می دهد که نقد نظارت استصوابی و نظارت بر عملکرد شورای نگهبان، از آغاز دهه هفتاد جزو مهمترین مطالبات دانشجویان بوده است. تا جایی که در یکی از دیدارهای دانشجویی با رهبر انقلاب هم این مسئله را مطرح نمود و ایشان هم فرمودند: “اگر فکر می کنید نظارت استصوابی چیز غلطی است خیلی خوب، شما بروید تلاش کنید و اگر می توانید از مجاری صحیح، نظارت استصوابی را بردارید البته الان قانونی است… راه اصلاح این است که با نماینده ها یا مسئولین کمیسیون ها و با افراد صحبت کنید. در جلسات مجلس شرکت کنید. در روزنامه ها مثلا مقاله بنویسید. اینها اشکالی ندارد بحثهای طبیعی و منطقی بر طبق روش معتدل دنبال بشود. ممکن است قانون برگردد ممکن است برنگردد.”[۱]

از این رو از زمان رحلت حضرت امام(ره) که نخستین تلاش ها برای اعمال تفسیر قانون انتخابات (در انتخابات مجلس خبرگان و سپس مجلس چهارم شورای اسلامی) و سپس تغییر آن (در مجلس پنجم) صورت پذیرفت و به حذف جناح چپ (خط امام) از مجلس شورای اسلامی و مجلس خبرگان انجامید، مطالب بسیاری در نشریات متعدد درباره موضوع «تغییر قانون انتخابات» و در رأس آن؛ «نظارت استصوابی» منتشر شده است. اما جامع ترین منبع درباره موضوع قانون انتخابات، نظارت استصوابی و شورای نگهبان؛ کتاب «نظارت استصوابی» است که به اهتمام روابط عمومی دفتر تحکیم وحدت در سال ۱۳۷۸ منتشر شده است. این کتاب که متاسفانه به تجدید چاپ نرسیده، عمدتا مجموعه مقالات «سمینار نظارت استصوابی شورای نگهبان بر انتخابات کشور» است که توسط کمیسیون حقوقی دفتر تحکیم وحدت و با حضور چهره های شاخص سیاسی و حقوقی کشور از جناح های مختلف در بهار ۷۸ برگزار گردید.

در این کتاب درباره تاریخچه نظارت استصوابی و اینکه تفسیر شورای نگهبان از اصل ۹۹ قانون اساسی با نگاه حضرت امام(ره) همخوانی ندارد و در زمان حیات پربرکت ایشان هم هیچگاه چنین تفاسیری تحقق نیافته، توضیحات مفصلی وجود دارد. از جمله مصاحبه ای از دبیر سابق «مجمع روحانیون مبارز» که توضیح می دهد پس از اعمال تفسیرهای مطابق نظر فقهای شورای نگهبان در جریان انتخابات مجلس چهارم، تلاش هایی صورت گرفت تا این موضوع صورت رسمی قانونی بگیرد: “[در جریان انتخابات] مجلس دوره پنجم؛ اینجا دو سه تا حادثه رخ داد؛ یعنی سال ۷۴٫ یک حادثه رخ داد که در همان اصلاح قانون انتخابات با اضافه کردن لفظ «استصواب» این موضوع سندیت قانونی یافت؛… در قانون انتخابات مصوبه سال ۱۳۶۲، انتخابات مجلس شورای اسلامی در ماده ۳ آمده است: «نظارت بر انتخابات مجلس به عهده شورای نگهبان می باشد. این نظارت عام و در تمام مراحل و در کلیه امور مربوط به انتخابات جاری است.» در سال ۱۳۷۴، طی طرحی قانون انتخابات اصلاح شد و لفظ و کلمه نظارت استصوابی به ماده ۳ قانون انتخابات اضافه شد و بدین گونه تغییر کرد: «…. نظارت بر انتخابات مجلس به عهده شورای نگهبان می باشد. این نظارت استصوابی و عام و در تمام مراحل و در کلیه امور مربوط به انتخابات جاری است.»… “[۲]

کتاب نظارت استصوابی شامل مطالب چهره های مختلف سیاسی، دانشگاهی و حوزوی در موافقت و مخالفت با نظارت استصوابی است:

به جای مقدمه (مهندس ابراهیم اصغرزاده)

انتخابات و نظارت شورای نگهبان (دکتر حسین مهرپور)

نظارت شورای نگهبان «انضباطی» است! نه «استصوابی» و نه «استطلاعی» (دکتر سید محمد هاشمی)

درباره نظارت استصوابی (دکتر سید مصطفی تاج زاد)

تأملی در مبانی و ادله نظارت استصوابی (دکتر محمدرضا مرندی)

نظارت استصوابی و مشارکت سیاسی (مهندس محسن آرمین)

خبرگان، جمهوریت و نظارت (دکتر محمدرضا تاجیک)

تاریخچه نظارت استصوابی (حجت الاسلام مهدی کروبی)

انتخاب نمایندگان مجلس شورا و نظارت استصوابی شورای نگهبان (حجت الاسلام فخّار طوسی)

بررسی مبانی فقهی نظارت استصوابی (آیت الله اسدالله بیات)

تأملاتی در باب ماهیت حقوقی نظارت شورای نگهبان بر انتخابات (دکتر سید محمود علیزاده طباطبایی)

نظارت استصوابی و مقولة تفکیک قوا (قاسم شعله‌سعدی)

پارادوکس های حقوقی (بهمن مهاجر)

جستاری پیرامون نظارت استصوابی (عباس عبدی)

بررسی دو بعد حقوقی و سیاسی تفسیر شورای نگهبان از اصل ۹۹ قانون اساسی (مهندس بهزاد نبوی)

نظارت استصوابی مغایر حقوق ملت است (دکتر حبیب الله پیمان)

۳۰ میلیون نفر و ۶ نفر (اکبر گنجی)

سخنی در باب فلسفه رد صلاحیت ها (عمادالدین باقی)

نظارت استصوابی در دوره های مختلف انتخابات مجلس شورای اسلامی (سید جواد قدیمی ذاکر)

انتخابات در قوانین کشورهای مختلف (عباس ویشته)

نظارت استصوابی از دیدگاه حقوق تطبیقی (علیرضا دست افشان)

پژوهشی در مسئله نظارت استصوابی (حجت الاسلام عباس نیکزاد)

وجاهت قاننی نظارت استصوابی شورای نگهبان (سید حمید رضا طالقانی)

شورای نگهبان یک بررسی حقوقی (دکتر سید محمد سیف زاده)

تحلیل حقوقی و جایگاه قانونی نظارت شورای نگهبان (مرتضی بیات)

کاوشی در مفهوم و حدود و موارد نظارت در قانون اساسی (حسین انصاری راد)

جایگاه رأی و نظر مردم در اندیشه های امام خمینی(ره) و… (مسعود عباس زاده)

نظارت استصوابی و امنیت ملی (میثم سعیدی)

تحلیل حامعه شناختی نظارت استصوابی (احمد بخارایی)

پیرامون نظارت استصوابی (حجت الاسلام حجازی)

عوامل و شرایط تضعیف شورای نگهبان (مجله بیان)

میزگرد نظارت استصوابی و آرمان های انقلاب اسلامی (عزت الله سحابی، عباس عبدی و امیر محبیان)

همچنین مجموعه ای از نامه ها و بیانیه های دفتر تحکیم وحدت، انجمن های اسلامی و احزاب اصلاحطلب درباره شورای نگهبان در بخش ضمایم کتاب وجود دارد. تحلیل آماری- پزوهشی پیرامون نظارت استصوابی، فهرست اسامی نمایندگان رد صلاحیت شده (مجلس ششم)، اسناد و مدارک در خصوص نظارت استصوابی و مجموعه ای از طرح ها و کاریکاتورهای مرتبط نیز در ضمائم کتاب دیده مبی شود.

یکی از فصول این کتاب پیشتر در دو بخش متوالی تحت عناوین «شورای نگهبان؛ مرور یا عبور از اندیشه های امام» و «انتظارات و انتقادات امام از شورای نگهبان» در سایت «مبارزه» منتشر شده است.



[۱]- دانشگاه اسلامی و رسالت دانشجوی مسلمان، انتشارات روابط عمومی نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه، زمستان ۱۳۷۷.

[۲]- نظارت استصوابی، به اهتمام روابط عمومی دفتر تحکیم وحدت، نشر افکار، چاپ اول، زمستان ۱۳۷۸٫ ص ۹۲٫

۱ دیدگاه

  1. Arshak :

    لطفا کتاب رو جهت دانلود در سایت قرار بدید یا همه فصل هاش رو ارسال کنید
    این کتابها ارزش پژوهشی داره ، کتاب وظیفه دشوار نظارت بر قانون اساسی هم همچنین

دیدگاه تازه‌ای بنویسید:

*

48 - = 44