۱۸:۴۲ - ۱۳۹۲/۰۵/۹

آیت الله محقق داماد: حلیلی از مناقب امام علی (ع) به روایت ابن المغازی

«مبارزه» (رسانه تحلیلی خبری دانشجویان خط امام)

مبارزه (رسانه تحلیلی خبری دانشجویان خط امام):

آیت الله مصطفی محقق داماد نوشت:

علی به زیوری آراسته است که هیچ یک از بندگان به آن آراسته نیست. از عمار بن یاسر روایت شده که گفت: پیغمبر خدا (ص) به علی‌بن‌ابی‌طالب (ع) فرمود: «ای علی، خداوند تو را به زیوری آراسته که بندگان آراسته به زیوری دوست داشته‌تر از آن نزد خداوند نیستند.» فضایل و مناقب مولی الموحدین حضرت علی(ع) چنان فراوان است که در مقاله و رساله و کتاب نمی‌گنجد. در این گفتار شمه‌یی از فضایل و مناقب آن حضرت که در قرآن مجید آمده و فقیه شافعی معروف به ابن المغازی (متوفی ۲۸۳ق) آن را در کتاب «مناقب علی ابن ابی طالب» ذکر کرده است، به اختصار یاد می‌شود.

۱- انما یرید‌الله لیذهب عنکم الرجس اهل البیت و یطّهرکم تطهیراً. (الاحزاب ۳۳/۳۳) از حسن بن علی (علیهما السلام) روایت شده که فرمود: وقتی آیه تطهیر نازل شد، رسول خدا (ص) ما را در زیر پرده‌یی گرد آورد سپس فرمود: «اللهم هولاء اهل بیتی و عترتی فاذهب عنهم الرجس و طهرّهم تطهیرا.» پنج تنی که در زیر این پرده یا کسا بودند، عبارتند از: محمد (ص) و فاطمه و علی و حسن و حسین علیهم السلام که به اصحاب کسا به همین مناسبت اشتهار دارند و شاعران درباره آنان اشعار فراوانی سروده‌اند.

۲- قل لااسالکم علیه اجرا الاّ المودّه فی القربی. (الشوری ۴۲/۲۳) از ابن عباس روایت شده که گفته است: وقتی که آیه «قل لااسالکم علیه اجرا الاّ الموده فی القربی» نازل شد، سوال کردند: ‌ای رسول خدا، چه کسانی‌اند آنان که خداوند دوستی و مودت آنان را فرمان داده است؟» حضرت (ص) فرمود: «علی و فاطمه و فرزندان آنان.»

۳- والنجم اذا هوی. (النجم ۵۳/۱) از ابن عباس روایت شده که گفته است: من با جوانانی نزد پیغمبر (ص) نشسته بودم که ناگهان ستاره‌یی فرود آمد. پس رسول خدا فرمودند: «به خانه هرکس که این ستاره فرود‌ آید، او جانشین پس از من خواهد بود.» جوانان بنی‌هاشم برخاستند و نگریستند، دیدند آن ستاره در خانه علی (ع) فرود آمد.

گفتند: «ای رسول خدا، در دوستی علی گمراه شده‌یی. » سپس خداوند تعالی آیات والنجم إذا هوی… تا و هو بالافق الاعلی را نازل کرد.

۴- انّما ولیکم‌الله و رسوله والذین امنوا الذین یُقیمون الصلوه و یُوتون الزکوه و هم راکعون. (المائده ۵/۵۵) از ابن عباس روایت شده که گفته است: سائلی بر پیغمبر (ص) گذر کرد و بر دستش انگشتری بود. پیغمبر فرمود: «این انگشتر را چه کسی به تو بخشیده است؟» سائل پاسخ داد: «آن مردی که در رکوع است. » و این درحالی بود که علی (ع) نماز می‌گزارد. پیغمبر فرمود: شکر خدایی را که آیه: انّما ولیکم‌الله و رسوله… الخ را درباره من و اهل بیت من قرار داد. روی انگشتری که علی (ع) آن را صدقه داد، عبارت زیر منقوش بود: «سبحان من فخری باننی له عبد.»

۵- ولتعرفنهم فی لحن القول. (محمد ۴۷/۳۰) از ابوسعید خدری روایت شده که درباره قول خدای عزوجل: ولتعرفنهم فی لحن القول گفته است: «ببغضهم علی بن ابی طالب.»

۶- و من یقترف حسنه نزد له فیها حسنا. (الشوری ۴۲/۲۳) از سدّی روایت شده که درباره قول خدای عزوجل: و من یقترف حسنه نزد له فیها حسنا، گفته است: مراد از حسنه دوستی آل پیغمبر است. و درباره قول خدای عزوجل: ولسوف یعطیک ربک فترضی، گفته است: مراد از رضایت محمد (ص) این است که اهل بیت او وارد بهشت شوند.

۷- مثل نوره کمشکاه فیها مصباح. (النور ۲۴/۳۵) از ابوالحسن (ع) روایت شده که فرمود: «مشکات» فاطمه و «مصباح» حسن و «زجاجه» حسین است. کانها کوکب دری، فاطمه است که ستاره‌یی درخشان در میان زنان عالم است. یوقد من شجره مبارکه، مراد شجره مبارک ابراهیم است. لاشرقیه و لاغربیه نه تمایل به سوی یهودیت دارد و نه کشش به جانب نصرانیت، یکاد زیتها یضیئی نزدیک شد که به دانش ناطق شود و لو لم تمسسه نار نور علی نور، امامی پس از امامی دیگر. یهدی‌الله لنوره من یشاء خداوند عزوجل هر که را بخواهد، به ولایت ما هدایت فرماید.

۸- ولاتقتلوا انفسکم ان‌الله کان بکم رحیما. (النساء ۴/۲۹) از ابن عباس روایت شد درباره قول خدای عزوجل: و لاتقتلوا انفسکم إن‌الله کان بکم رحیما گفت: مکشید اهل بیت پیغمبر خود را همانا خداوند عزوجل در کتاب خود می‌گوید: تعالوا ندع ابناءنا و ابناءکم و نساءنا و نساءکم و انفسنا و انفسکم ثم نبتهل فنجعل لعنهالله علی الکاذبین، گفت: پسران این امت حسن و حسین‌اند و نسای امت فاطمه است و «انفس امت» پیغمبر و علی است.

۹- وتعیها اذن واعیه. (الحاقه ۶۹/۱۲) از مکحول روایت شده است که گفت: شنیدم که علی ابن ابی طالب می‌گفت وقتی آیه وتعیها اذن واعیه نازل شد، پیغمبر (ص) به من گفت: «ای علی، از خدا خواسته‌ام که گوش تو را آن گوش قرار دهد. » و نیز از مکحول روایت شده که علی (ع) گفت: از آن پس من دیگر چیزهایی را که می‌شنیدم، فراموش نمی‌کردم.

۱۰- والسابقون السابقون اولئک المقربون. (الواقعه ۵۶/۱۰) از ابن عباس درباره قول خدای تعالی: والسابقون السابقون روایت شده که گفت: یوشع بن نون نزد موسی و صاحب یس نزد عیسی و علی نزد محمد (ص) سبقت گرفته است.

۱۱- فاما نذهبنّ بک فانا منهم منتقمون. (الزخرف ۴۳/۴۱) از عیسی بن جابر روایت شده که گفته است: وقتی آیه فاما نذهبن بک فانا منهم منتقمون آن حضرت «بک» را به «علی بن ابی طالب» تفسیر فرمود.

۱۲- اجعلتم سقایه الحاج و عماره المسجد الحرام کمن آمن بالله و الیوم الاخر و جاهد فی سبیل‌الله لایستوون عند‌الله و‌الله لایهدی القوم الظالمین. (توبه ۹/۱۹) عامر روایت کرده است که آیه اجعلتم سقایه الحاج الخ درباره علی (ع) و عباس نازل شده است. و تفصیل آن بنا بر روایت عبدالله بن عبیده ربذی بدین قرار است که علی (ع) به عباس گفت: «ای عموی من، چرا به مدینه مهاجرت نمی‌کنی؟» عباس پاسخ داد: «آیا من در جایگاهی نیستم که به هجرت برتری دارد؟ آیا من حاجیان را آب نمی‌دهم و مسجدالحرام را عمارت نمی‌کنم؟» سپس خداوند این آیه را نازل فرمود: اجعلتم سقایه الحاج و عماره المسجدالحرام الخ

منبع: روزنامه اعتماد

:::