۰۸:۱۱ - ۱۳۹۴/۱۰/۶

آرایش سیاسی انتخابات اسفند

ثبت‌نام بیش از یکصد چهره سیاسی مشهور وابسته به اصلاح‌طلبان، اصولگرایان و احمدی‌نژادی‌های برای انتخابات مجلس و دوبرابر شدن تعداد نامزدی مجتهدین برای مجلس خبرگان رهبری از حوزه انتخابیه تهران به عنوان قطب نمای انتخابات، بی‌تردید شاهد مثالی شفاف برای دگردیسی فضای سیاسی ایران پس از انتخابات ریاست‌جمهوری ٩٢ و چندبرابر شدن اهمیت این دو انتخابات است.

مبارزه(رسانه تحلیلی خبری دانشجویان خط امام):

با پایان فرآیند ثبت‌نام کاندیداهای انتخابات خبرگان رهبری و مجلس شورای اسلامی، رقابت پیشا انتخاباتی جناحین سیاسی کشور کلید خورده است. حالا تنها دو ماه مانده به موعود انتخابات، گرمای قوم سیاستمدار برای ساماندهی کمپین انتخاباتی و ولوله درون جناحی‌شان برای سیادت سیاسی، چه اصلاح‌طلب و چه اصولگرا دارد یخ زدگی سیاست ورزی در کوچه و بازار را آب می‌کند تا کم کم همه‌چیز برای برگزاری انتخاباتی حداکثری فراهم ‌آید. اهالی میدان سیاست می‌دانند که «انتخابات» دکمه تغییر است؛ دکمه‌ای که به دست اکثریت رای‌دهندگان، جناحی را از عرش به فرش می‌کشاند و جناحی دیگر را از حاشیه نشینی به متن می‌آورد. چنین است که آمران و عاملان جناح‌های سیاسی برای آنکه از رقیب خود جا نمانند پاشنه کفش‌ها را بالا کشیدند و با هر زحمتی که بود مردان‌شان را برای این دو انتخابات مهم
به صف کردند.
ثبت‌نام بیش از یکصد چهره سیاسی مشهور وابسته به اصلاح‌طلبان، اصولگرایان و احمدی‌نژادی‌های برای انتخابات مجلس و دوبرابر شدن تعداد نامزدی مجتهدین برای مجلس خبرگان رهبری از حوزه انتخابیه تهران به عنوان قطب نمای انتخابات، بی‌تردید شاهد مثالی شفاف برای دگردیسی فضای سیاسی ایران پس از انتخابات ریاست‌جمهوری ٩٢ و چندبرابر شدن اهمیت این دو انتخابات است. همین است که کارگردانان دو جناح برای مجلس شورای اسلامی و فقهای سیاستمدار برای مجلس خبرگان رهبری با ادراکی دقیق از وضعیت کشور، محبوبیت گفتمان و موقعیت اجتماعی‌شان برای پیروزی و موفقیت در این دو مجلس، نقشه‌ها کشیده‌اند و صحنه بازی و نقش‌ها را تقسیم کرده‌اند تا که به ناگهان برای عبور از پل پیروزی گرفتار باد‌های سخت و سهمگین سقوط‌آور نشوند. هر چند حال و روز اردوگاه دو جناح سیاسی برای این دو انتخابات متفاوت است اما این تفاوت دلیلی نشده تا جناح برخوردار از مواهب قدرت با خوش باوری، ماندگاری‌اش در قدرت را به باد حراج بسپارد و نتواند نسخه‌ای برای باطل کردن سحر واگرایی‌های حقیقی درون جناحی خود پیدا کند. ماجرا برای اصلاح‌طلبان هر چند فرق می‌کند اما آنها هم با پذیرش واقعیات ساختار سیاسی ایران و تن پوشی قبای مصلحت و بستن میثاق اتحاد، نشان دادند که نمی‌خواهند اراده و نیت‌شان برای بر سر‌گذاری تاج سیادت در پارلمان را به بخت و اقبال و اما و اگر هبه کنند. نگرانی راست‌ها البته بیشتر از نگرانی‌های اصولگرایان و اصلاح‌طلبان است. آنها می‌دانند که جدای از عقلای قوم دو جناح، مردم کوچه و بازار هم می‌خواهند لهجه و کردار سیاسی آنان را با رای‌شان غلاف کنند. اینچنین است که دلشور‌ها بیش از هر زمان دیگری در دل افراطی‌ها شور می‌زند و نفس‌هایشان برای ادامه حیات سیاسی به شماره افتاده.
با این تفاسیر اما هر سه جریان سیاسی در دو انتخابات مجلس و خبرگان رهبری با اکثریت کاندیداها به میدان آمدند تا گام اول بازی سیاسی را محکم برداشته باشند. هر چند در میان سونامی ثبت‌نام‌های انتخاباتی در تهران، فقها و سیاستمدارانی سرشناس هم با انگیزه‌های متفاوتی ترجیح دادند بازیگر انتخابات نباشند. انصراف محمدرضا باهنر و روح‌الله حسینیان از انتخابات مجلس یا نیامدن آیات واعظ طبسی و استادی برای خبرگان رهبری از جمله همین ترجیح‌های پر رمز و راز است که شاید برای مدتی کوتاه این رمز و راز سر به مهر باقی بماند.

 

غیبت و فقدان این نام آشنایان را البته ورود چهره‌هایی جدید همچون سیدحسن خمینی، محمود امجد، مقتدایی و ری شهری برای انتخابات مجلس خبرگان رهبری پر کرده‌اند. حالا با نیم نگاهی به اسامی کاندیداهای جناح‌ها و همه آنهایی که برای این دو انتخابات آمده‌اند ،می‌شود گفت هر دو انتخابات مجلس و خبرگان، سه ضلع اصلی دارد؛ اصولگرایان و اصلاح‌طلبان . هر کدام از این سه ضلع هم دارای کادر رهبری متفاوت، موقعیت و وضعیتی نامتجانس و راهبردها و نگرانی‌هایی غیرمشابه دارند:
انتخابات مجلس خبرگان رهبری
اصولگرایان و اصلاح‌طلبان تصمیم‌گیری برای انتخابات خبرگان رهبری را به بزرگان خود واگذار کرده‌اند. با بررسی اسامی کاندیداهای انتخابات مجلس خبرگان جدای از برخی چهره‌های مستقل، مشخص است که رقابت اصلی فقهای سیاستمدار در تهران میان دو جریان به رهبری آیت‌الله هاشمی‌رفسنجانی از یک سو و شیخ محمد یزدی و آیت‌الله مصباح‌یزدی از سوی دیگر خواهد بود. ورود سیدحسن خمینی، بازگشت آیت‌الله امینی، نام‌نویسی مجدد حسن روحانی و ثبت‌نام چهره‌هایی همچون آیت‌الله محمود امجد و موسوی بجنوردی به همراه کاندیداهای دیگر مفروض به احراز صلاحیت می‌تواند در آینده ترکیب هیات‌رییسه مجلس خبرگان رهبری را تغییر دهد. آیت‌الله هاشمی‌رفسنجانی در انتخابات دور قبل هیات‌رییسه مجلس خبرگان و در حالی که آرای ماخوذه ٧٣ عدد بود توانست ٢۵رای کسب کند که با ورود چهره‌های جدید و نزدیک به وی در تهران و دیگر استان‌ها احتمال افزایش پایگاه رای آیت‌الله هاشمی به بالای ۴٠ وجود دارد.
خبرگان دوره چهارم ٨۶ نماینده داشت که ٩ نفر از آنها در طول دوران ١٠ ساله رحلت کرده و ۶ نماینده فعلی این مجلس هم برای مجلس پنجم خبرگان شرکت نکرده‌اند و بر این اساس مجلس جدید خبرگان متشکل از ٨٨ نفر خواهد بود. بی‌تردید نزدیکی بیش از ۴٠ عضو مجلس خبرگان ٨٨ نفره به هاشمی‌رفسنجانی می‌تواند موقعیتی متفاوت را برای آیت‌الله محمد یزدی و مصباح‌یزدی ایجاد کند. البته ثبت‌نام فقهایی همچون آیت‌الله رضا استادی و واعظ طبسی در این انتخابات می‌توانست بر ضریب طراحی آیت‌الله هاشمی برای انتخابات خبرگان بیفزاید که به هر دلیلی این دو فقیه نزدیک به هاشمی اقدام به نام‌نویسی برای این انتخابات نکردند.
این آرایش سیاسی انتخابات خبرگان در حالی است که شنیده می‌شود پس از ثبت‌نام سیدحسن خمینی، اختلافات درون جامعه مدرسین حوزه علمیه قم حدت و شدت بیشتری گرفته و تعدادی از اعضای این جامعه معتقد به قرار گرفتن نام آیت‌الله هاشمی، سیدحسن خمینی و حسن روحانی در لیست انتخاباتی جامعه مدرسین هستند. در این انتخابات، اصلاح‌طلبان از فهرست انتخاباتی هاشمی‌رفسنجانی و اصولگرایان از لیست جامعه مدرسین حوزه علمیه قم حمایت خواهند کرد. با توجه به محبوبیت سیدحسن خمینی، مشاهده موج اجتماعی ثبت‌نام هاشمی‌رفسنجانی در انتخابات ریاست‌جمهوری ٩٢ و کسب حداکثر آرا توسط حسن روحانی در انتخابات ریاست‌جمهوری به نظر می‌آید این سه روحانی سیاستمدار بیشترین آرای رای‌دهندگان تهران را به خود اختصاص دهند. هاشمی‌رفسنجانی در دوره چهارم انتخابات مجلس خبرگان با کسب ١ میلیون و ۵۶۴ هزار و ١٩٧ رای موفق به کسب اکثریت مطلق آرای رای‌دهندگان شد. رای حسن روحانی در انتخابات ریاست‌جمهوری در حوزه انتخابیه تهران ٢میلیون و ٣٨۵ هزار و ٨٩٠رای بود که با توجه به افزایش تعداد رای‌دهندگان وحضور رای اولی‌ها می‌شود این گمانه را در نظر گرفت که هاشمی و روحانی آرای بیشتری را در دوره جدید انتخابات خبرگان ازآن خود کنند.
انتخابات مجلس دهم
حال و هوای رقابت انتخابات مجلس دهم با انتخابات خبرگان پنجم متفاوت است. اما تنور این انتخابات از سوی سه جریان اصلاح‌طلبان، اصولگرایان و خرده‌جریان‌های سیاسی گرم خواهد شد. محافظه‌کاران و اصولگرایان در حالی پا به انتخابات مجلس دهم خواهند گذاشت که بیش از هر زمان دیگری دچار واگرایی و اختلافات درونی هستند. نشانه‌ها و صدای این انشقاق‌ها آنقدر اظهرمن‌الشمس است که بزرگان و مدیران این جناح هم از سخن گفتن درباره آن ترس و واهمه‌ای ندارند. اگرچه طی هفته اخیر و پس از تایید و تکذیب‌های فراوان، علی لاریجانی بر اساس حکم آنچه تو فرمایی به همکاری با شورای ائتلاف انتخاباتی اصولگرایان تن داد تا یکی از گره‌های کور افتاده بر کلاف درهم تنیده اصولگرایی باز شود و اصولگرایان را برای رقابت انتخاباتی با اصلاح‌طلبان آماده و امیدوار کند. البته ثبت‌نام بیش از ۶٠ چهره سرشناس اصولگرا جدای از ثبت‌نام وزرای احمدی‌نژاد و ثبت‌نام مستقل چهره‌های این جریان کار را برای ارایه لیست انتخاباتی شورای انتخاباتی اصولگرایان دشوار خواهد کرد. چه آنکه جدای از جبهه پیروان خط امام و رهبری که متشکل از ١٧ گروه اصولگراست دیگر احزاب این جریان سیاسی همچون پایداری، ایثارگران و رهپویان ولایت هم به دنبال سهم بیشتر از فهرست انتخاباتی ٣٠ نفره اصولگرایان برای تهران هستند. مدیران این جناح جدای از این فهرست بلندبالا باید سهم علی لاریجانی، محمدباقر قالیباف و محسن رضایی را هم در نظر بگیرند که با توجه به تجادل جدی میان اصولگرایان به نظر می‌آید اعضای شورای ائتلاف انتخاباتی اصولگرایان به این سادگی‌ها نتوانند مکانیزمی برای انتخاب کاندیداهای نهایی خود برای لیست انتخاباتی تهران دست یابند. از دریچه نگاه السابقون این جناح، اصولگرایان با این شرایط می‌خواهند خان سیاست باقی بمانند هر چند می‌دانند طبقه اجتماعی شان خلوت‌تر از همیشه و گفتمان سیاسی‌شان مهجورترین دقایق خود را می‌آزماید. وضعیت اصلاح‌طلبان در مقایسه با اصولگرایان کاملا متفاوت است. اصلاح‌طلبان با تاسیس شورای عالی سیاستگذاری و واگذاری تصمیم‌گیری‌ها به اصلاح‌طلبان استانی توانسته‌اند نخستین گام را برای انتخابات مجلس دهم بردارند. اصلاح‌طلبان با انباشت تجربه ١٨ ساله پس از جنبش دوم خرداد و همه رنج‌هایی که در این سال‌ها به جان و دل خریده‌اند با ادراکی صحیح از موقعیت فعلی نیروی انسانی جنبش اصلاحات (عناصر سیاسی/ عناصر اجتماعی)، شناخت دقیق از مصایب پیش رو و اتخاذ راهکارها و راهبردهای هوشمند و چندبعدی می‌خواهند ازموانع بلند و محکم روبه‌روی‌شان برای بازگشت به عرصه قدرت عبور کنند. بر‌این‌اساس استرات‍ژی اصلاح‌طلبان برای تحقق این هدف اتخاذ راهبرد «اجماع و اتحاد» بوده است. راهبردی که محل وفاق و میثاق همه نیروهای سیاسی-اجتماعی اصلاح‌طلب بوده و بدنه اجتماعی کثیر این جریان سیاسی را امیدوارتر از همیشه کرده است.
آرایش انتخابات پس از احراز صلاحیت‌ها
هرچند جناحین و نیروهای سیاسی مستقل رکورد ثبت‌نام در دو انتخابات خبرگان و مجلس شورای اسلامی را شکسته‌اند و می‌شود آرایش سیاسی موجود را بر اساس ثبت‌نام‌ها به دست آورد اما آرایش اصلی پس از احراز صلاحیت‌ها به دست خواهد آمد. صحنه رقابت اصلی این دو انتخابات اینگونه شفاف می‌شود.

منبع:اعتماد

::::