کمک آمریکا به صدام برای حمله شیمیایی به ایران

مبارزه (رسانه تحلیلی خبری دانشجویان خط امام): در ابتدای انجیل عبری می‌خوانیم «جهان در آشوب و بلواست.» این تصویر عینی و ملموس این روزهای خاورمیانه است. جنازه‌های قطارشده در مساجد قاهره و دمشق و انفجارهای عراق و لبنان و نوید مداخله‌ای دیگر در سوریه و به راه‌افتادن جنگ‌افروزی جدید، همه آن چیزی است از خاورمیانه امروز با آن روبه‌رو هستیم.

حملات شیمیایی در نزدیکی دمشق دیگر اوج بحران تراژیکی است که مردم بی‌دفاع را نشانه رفته است. هنوز چند روزی از شوک چنین جنایتی نگذشته است که مجله «فارین‌پالیسی» با توجه به اسنادی از سیا ادعا می‌کند که آمریکا بعد از سال‌های ۱۹۸۴ از کاربرد گازهای اعصاب توسط عراق مطلع بوده است اما به‌واسطه محاسبه نتیجه نهایی جنگ با ایران، یا آن را انکار کرده یا در قبال آن سکوت کرده است.

متن زیر چکیده‌ای از گزارش شین هریس و متیو‌اید است که نقش آمریکا و آگاهی سرویس اطلاعاتی آمریکا از کاربرد گازهای اعصاب را مطرح کرده است. دولت آمریکا احتمالا اقدام نظامی را در پاسخ به حملات شیمیایی نزدیک دمشق مورد توجه قرار خواهد داد. «فارین‌پالیسی» از این موضوع مطلع شده است که به‌رغم اینکه بخش‌های اطلاعاتی و نظامی آمریکا یک نسل پیش از مجموعه‌ای از حملات گازاعصاب به‌مراتب مخرب‌تر از آنچه در سوریه اتفاق افتاده است، باخبر بودند، هیچ اقدامی برای توقف آن نکردند.

در ۱۹۸۸ روزهای پایانی جنگ عراق با ایران، آمریکا از طریق تصاویر ماهواره‌ای دریافت که نیروهای ایرانی در حال دستیابی به پیشروی مهم استراتژیک با استفاده از خلأ دفاعی عراقی‌ها هستند. مقامات اطلاعاتی آمریکا با رساندن خبر محل استقرار نیروهای ایرانی به عراق، کاملا آگاه بودند که ارتش «صدام حسین» دست به حمله شیمیایی مثل کاربرد گاز سارین به‌عنوان عامل کشنده اعصاب خواهد زد. دانسته‌های اطلاعاتی آمریکا شامل تصاویر و نقشه‌هایی درباره تحرکات نیروهای ایرانی و موقعیت تجهیزات لجستکی ایران و جزییاتی از پدافند دفاعی ایران بود. عراق گاز خردل و سارین را پیش از شروع چهار حمله اصلی در اوایل ۱۹۸۸ با اتکا به منابع اطلاعاتی، تصاویر و نقشه‌های آمریکا انجام دادند. این حملات باعث می‌شد تا شیب تحولات جنگ به نفع عراق فزونی بگیرد و باعث شود تا ایران بر سر میز مذاکره بیاید و در مجموع سیاست قدیمی دولت ریگان در تضمین پیروزی عراقی‌ها به موفقیت برسد.

دولت ریگان سال‌ها از مجموعه‌ای از اطلاعات درباره حملات شیمیایی مطلع بود، اما هرگز آنها را افشا نکرد. مقامات رسمی آمریکا اطلاع خود از حملات شیمیایی عراق را همواره رد کرده‌اند و تاکید می‌کنند دولت صدام‌حسین هرگز اعلام نکرده بود که‌ درصدد کاربرد این تسلیحات است. اما سرهنگ بازنشسته نیروی هوایی ریک فرانکونا که وابسته نظامی آمریکا در بغداد و در طول حملات ۱۹۸۸ بوده است، تصویر متفاوتی از آن سال‌ها ترسیم می‌کند. او به فارین‌پالیسی می‌گوید: «عراقی‌ها هرگز به ما نگفته بودند که قصدی برای استفاده از گاز اعصاب دارند. آنها مجبور نبودند که بگویند. ما تقریبا می‌دانستیم.»

با توجه به اسناد رمززدایی‌شده‌ای که اخیرا توسط سیا منتشر شده و مصاحبه‌هایی که با مقامات اطلاعاتی سابق مثل فرانکونا انجام شده است، آمریکا شواهد محکمی از حملات شیمیایی عراقی‌ها که در سال ۱۹۸۳ آغاز شده بود، در دست دارد. در آن زمان، ایران، آشکارا عراق را به‌کاربرد حملات شیمیایی علیه نیروهای خودش متهم کرد و برای بررسی آن در سازمان ملل اقامه دعوی کرد. اما این طرح دعوی فاقد شواهدی بود که بتواند عراق را درگیر کند؛ شواهدی که بیشتر گزارش‌ها و نامه‌های غیررسمی‌‌ای بود که به بالاترین مقامات اطلاعاتی آمریکا فرستاده شده بود. این روزها در باب ضرورت و باید‌های مداخله آمریکا برای توقف حملات شیمیایی در سوریه بسیار می‌شنویم. اما دولت ریگان در آن سال‌ها اجازه داد تا حملات پیش برود تا نتیجه جنگ به نفع ایران عوض نشود. بحث در میان نیروهای اطلاعاتی آمریکا در آن سال‌ها این بود که ایران امکان دستیابی به شواهد متقاعدکننده‌ای برای اثبات کاربرد تسلیحات شیمیایی توسط عراق را پیدا نخواهد کرد.

مدارک جدید سیا نشان می‌دهد عمق اطلاعاتی آمریکا از چگونگی و زمان کاربرد گازهای اعصاب کشنده علیه ایران به چه صورت بوده است. فرانکونا که وابسته نظامی آمریکا و مسلط بر زبان عربی بوده است، به‌عنوان کارگزار اطلاعات دفاعی و مامور از شورای امنیت ملی در گفت‌وگو با فارین‌پالیسی گفته است او اولین نفری بوده که از وقوع حمله شیمیایی و کاربرد عراق از تسلیحات شیمیایی علیه ایران در ۱۹۸۴ زمانی که در امان اردن خدمت می‌کرده است، مطلع شده است. اطلاعات او به روشنی نشان می‌دهد عراق گازاعصاب «تابون» معروف به «جی‌ای» را علیه ایرانی‌ها در شمال عراق به‌کار گرفته است؛ در این میان مقامات بالای اطلاعاتی آمریکا از وقوع این‌دست حملات و برنامه عراق برای پیگیری حملات شیمیایی در آینده هم خبر داشتند.

سیا در یک سند خاطرنشان کرده است: «کاربرد گاز اعصاب می‌تواند اثرات جدی بر تاکتیک‌های جمعیتی ایران، داشته باشد و ایران را مجبور به کنارگذاشتن راهبردش کند.» سیا گزارش می‌دهد عراق کاربرد گازهای اعصاب را در جبهه بصره آغاز کرده است و می‌تواند مقادیر زیادی از آن را در سطح نظامی تا پایان پاییز به‌کار گیرد. در اواخر ۱۹۸۷، تحلیلگران آژانس اطلاعات دفاعی آمریکا با نوشتن گزراش محرمانه‌ای به نام «در دروازه‌های بصره» هشدار می‌دهند حمله بهار ۱۹۸۸ ایران از همه حمله‌های قبلی بزرگ‌تر است و این آفند جدید ایران می‌تواند شانس خوبی برای شکست خطوط دفاعی عراق فراهم بیاورد و منجربه تصرف بصره شود. گزارش هشدار داده بود اگر بصره سقوط کند، ارتش عراق فروخواهد پاشید و ایران برنده جنگ خواهد بود.

منبع: شرق

:::