کره شمالی و پسربچهای که بزرگ شد
کیم جونگ اون، رهبر جوان کره شمالی از زمانی که ۴ سال پیش پس از مرگ پدرش قدرت را در این کشور در اختیار گرفت، تلاش بسیاری کردهاست تا به توسعه سلاح هستهای این کشور سرعت بیشتر ببخشد. درست یک سال بعد از به قدرت رسیدن او بود که سومین آزمایش هستهای کره شمالی انجام شد. بلافاصله پس از آن کیم جونگ اون، تجهیزات نظامی جدیدش را که برای کاربردی کردن استفاده از تسلیحات هستهای تولید میشد رونمایی کرد.
۱۴ سال از زمانی که دولت کره شمالی برای اولین بار از برنامه پنهانی ساخت سلاح هستهای خود رونمایی کرد میگذرد. بامداد جمعه بود که رسانهها از ثبت یک آزمایش هستهای جدید در کره شمالی دادند، آزمایشی که کره شمالی آن را «بزرگتر از پسر کوچک» نامید.
در واقع ۷۱ سال پس از انفجار «پسر کوچک»، اولین بمب اتمی استفاده شده در جنگ که توسط آمریکاییها در هیروشیمای ژاپن منفجر شد، رهبران کره شمالی موفقیت خود را در آزمایش بمبی بزرگتر از بمب آمریکاییها اعلام میکنند.
صبح جمعه رسانههای کره جنوبی از ثبت یک زمینلرزه ۵/۳ ریشتری در منطقهای در کره شمالی خبر دادند. پانگی ری منطقهایست که کره شمالی پیش از آن هم در آن بمبهای هستهای خود را آزمایش کردهاست. به گفته کارشناسان از ابتدا به این دلیل که زلزله فقط در سطح زمین ثبت شدهاست و نه در اعماق زمین، مشخص بود که این زلزله مصنوعی حاصل یک انفجار هستهای است.
آزمایش «بزرگتر از پسر کوچک» به گفته مقامات کره جنوبی، قویترین آزمایش بمب هستهای در کره شمالی محسوب میشود. دی ماه سال گذشته هم کره شمالی آزمایش هستهای دیگری را انجام دادهبود که محصول آن یک زمین لرزه ۵/۱ ریشتری بود. این بار زمینلرزه ۰/۲ ریشتر بیشتر قدرت داشت. ۹ ماه پیش مقامات کره شمالی ادعا کردهبودند که یک بمب هیدروژنی را آزمایش کردهاند، ادعایی که با تردید کارشناسان مواجه شد.
اما اینبار از نام آزمایش روشن است که هدف کره شمالی چه بودهاست. هر چند رسانههای کره شمالی قدرت حاصل از انفجار را ۱۰ کیلوتن تخمین زدهاند، اما با توجه به اینکه قدرت بمب هسته «پسر کوچک» آمریکا، ۱۵ کیلوتن بود، میتوان نتیجه گرفت که هدف آزمایش ایجاد انفجاری با قدرت بیش از ۱۵ کیلوتن از طریق یک بمب هستهای مبتنی بر اورانیوم بودهاست.
آرزوهای «اون»
این پنجمین آزمایش هستهای کره شمالی محسوب میشود که در سالهای اخیر در سایه تحریمهای سخت بینالمللی قرار گرفتهاست. کره شمالی ۱۴ سال پیش پس از رونمایی از برنامه هستهای پنهانیاش از عضویت آژانس بینالمللی انرژی هستهای خارج شد و ۳ سال بعد در سال ۲۰۰۶ اولین آزمایش موفقیتآمیز هستهای خود را انجام داد.
آزمایشهای بزرگتر هستهای کره شمالی سالهای ۲۰۰۹ و ۲۰۱۳ انجام شدند و ابتدای سال ۲۰۱۶ (دیماه ۱۳۹۴) کره شمالی چهارمین آزمایش هستهای خود را انجام داد. حال بعد از گذشت مدت کوتاهی کره شمالی دوباره اقدام به یک آزمایش هستهای جدید میکند.
کیم جونگ اون، رهبر جوان کره شمالی از زمانی که ۴ سال پیش پس از مرگ پدرش قدرت را در این کشور در اختیار گرفت، تلاش بسیاری کردهاست تا به توسعه سلاح هستهای این کشور سرعت بیشتر ببخشد. درست یک سال بعد از به قدرت رسیدن او بود که سومین آزمایش هستهای کره شمالی انجام شد. بلافاصله پس از آن کیم جونگ اون، تجهیزات نظامی جدیدش را که برای کاربردی کردن استفاده از تسلیحات هستهای تولید میشد رونمایی کرد.
موشکهای بالستیک میانبرد که توانایی هدف گرفتن سواحل غربی ایالات متحده آمریکا را دارند، پروژه طراحی بمب هستهای قابل قرار دادن در کلاهک موشک، پروژه ساخت بمب هستهای هیدروژنی، پروژه پرتاب موشکهای بالستیک از روی زیر دریایی و پروژه قرار دادن ماهواره در مدار زمین به وسیله موشکهای بالستیک از جمله پروژههای بلندپروازانه کیم جونگ اون بودند که یکی یکی رونمایی شدند.
هر چند دولت کره شمالی تاکنون آزمایش موفقیت آمیز بسیاری از پروژههای خود از جمله قرار دادن ماهواره در مدار زمین و آزمایش بمب هیدروژنی را اعلام کردهاست. اما کارشناسان بسیاری از ادعاهای دولت کره شمالی را تبلیغات سیاسی ارزیابی میکنند.
زندگینامه پسربزرگ
«بزرگتر از پسر کوچک» تاریخچه طولانی پشت سر خود دارد. هر چند که تلاش برای رسیدن به آن بیش از نیم قرن سابقه دارد، اما نسبت به اولین برادر خود، نخستین بمب هستهای آزمایش شده موفق کره شمالی، ۱۰ سال بزرگتر است.
کره شمالی از آغاز جنگ سرد در دهه ۱۹۶۰ میلادی تاکنون به عنوان یکی از کشورهای وابسته به بلوک شرق برای دستیابی به سلاحهای هستهای تلاش میکند. اولین شرکای کره شمالی در ایجاد برنامه هستهای این کشور رهبران کمونیست شوروی سابق بودند. اما پس از فروپاشی شوروی در دهه ۱۹۹۰ و روی کار آمدن دولت نزدیک به غرب در روسیه، کره شمالی که یکی از معدود باقیماندگان عصر کمونیسم بود، تلاش کرد از طریق دیگری برنامه هستهای خود را نظامی کند.
رهبران کره شمالی در دهه ۱۹۹۰ با رجوع به پاکستان که توانستهبود از طریق استفاده از طراحی بومی، بمب هستهای خود را به مرحله آزمایش برساند، بخشی از فنآوریهای مربوط به توسعه بمب هستهای را به دست آوردند. اولین بار با تحقیقات آژانس بینالمللی انرژی اتمی در سال ۱۹۹۲ مشخص شد که تولید پلوتونیوم کره شمالی بیشتر از مقدار گزارش شده به آژانس بودهاست و بخشی از پلوتونیوم تولید شده در تاسیسات هستهای صلحآمیز کره شمالی بدون گزارش ناپدید شدهاست. پلوتونیوم از جمله مواد هستهای است که در ساخت سلاح هستهای کاربرد دارد و به عنوان محصول جانبی در برخی از رآکتورهای هستهای صلح آمیز تولید میشود. بعد از مذاکرات ناموفق با آژانس، پیونگیانگ تهدید کرد که از معاهده خلع سلاح هستهای (NPT) خارج میشود.
دولت بیل کلینتون در آمریکا که نگران دستیابی کره شمالی به بمب هستهای بود مذاکراتی را با این کشور آغاز کرد تا به ازای واگذاری دو نیروگاه جدید هستهای نیروگاههای هستهای کره شمالی تعطیل شوند. دولت آمریکا معتقد بود از طریق واگذاری نیروگاههایی که کمتر امکان تولید مواد قابل استفاده در سلاح اتمی را دارند، میتواند جلوی کره شمالی برای هستهای شدن را بگیرد.
کره شمالی در نتیجه این مذاکرات پذیرفت که برنامه هستهای مبتنی بر پلوتونیوم خود را پایان بدهد، در معاهده خلع سلاح باقی بماند و فعالیتهای مرتبط با ساخت تسلیهات هستهای خود را متوقف کند. به ازای این تعهدات دولت آمریکا متعهد به ساخت دو نیروگاه هستهای مدرن و ارسال کمکهای بشردوستانه به کره شمالی شد.
۸ سال طول کشید تا مشخص شود که کره شمالی به تعهدات خود پایبند نبودهاست. سال ۲۰۰۲ مقامات آمریکایی از وجود برنامه پنهانی غنیسازی اورانیوم و همچنین بازفرآوری پلوتونیوم در کره شمالی با خبر شدند. در همین شرایط کره شمالی تایید کرد که هرچند هنوز بمب اتمی در اختیار ندارد، اما حق ساختن آن را با وجود تمام توافقهای پیشین و عضویت در انپیتی برای خود محفوظ میداند.
یک سال بعد کرهشمالی از پذیرش بازرسان آژانس خودداری کرد و استفاده از پسماندهای لوله سوخت رآکتور برای بازفرآوری پلوتونیوم را آغاز کرد. پیونگیانگ اعلام کرد اگر آمریکاییها حاضر به ارائه کمکهای بیشتر شوند، حاضر خواهد شد تا برنامه نظامی هستهای خود را متوقف کند. اما توافقی میان پیونگیانگ و واشنگتن حاصل نشد و کره شمالی تصمیم گرفت به صورت یک جانبه از معاهده خلع سلاح (انپیتی) خارج شود.
عاقبت ۱۰ سال پیش بود که کره شمالی با وجود تمام تحریمهای بینالمللی اولین آزمایش هستهای نظامی خود را انجام داد. مهر ماه سال ۱۳۸۵ کره شمالی یک بمب هستهای مبتنی بر پلوتونیوم را آزمایش کرد که توانایی تخریبی معادل یک کیلوتن داشت.
اکنون ۱۰ سال بعد از اولین آزمایش هستهای، دولت کره شمالی بمب هستهای مبتنی بر اورانیومش را آزمایش کردهاست که شاید ۱۵ برابر بیشتر از اولین بمب هستهای این کشور قدرت داشتهباشد و قرار است از «پسر کوچک» آمریکایی بزرگتر باشد.
::::
منبع : روزنامه امید ایرانیان